دانلود پایان نامه رشته حقوق

مدارک و مستندات مسئولیت غار در فقه امامیه و حقوق ایران

 

 
 
چکیده:
در تعریف علم فقه گفته شده « هو علم استنباط  الاحكام الشرعیه اوعلم عملیه الاستنباط» یعنی فقه، علم استنباط احكام شرعی است یا به تعبیر دیگر علم عملی استنباط احكام است طبق تعریف فقه زمانی ارزش علمی خواهد داشت كه اثبات و استخراج احكام شرعی از روی ادله باشد آن هم نه هر ادله، بلكه ادله‌هایی كه در فقه شیعه معتبر می‌باشند. ادله‌هایی كه برای اثبات و استخراج احكام شرعی در فقه شیعه معتبر می‌‌باشند عبارتند از 1- كتاب 2- سنت 3- اجماع 4- ادله‌های عقلیه .
 
اولین و مهمترین دلیل اثبات احكام و در«ماغن فیه» كتاب ( قرآن) می‌باشد. چرا كه قرآن از لحاظ سند قطعی است اگر چه از لحاظ دلالت ممكن است گاهی قطعی باشد و گاهی ظنی. البته در این مورد نباید شك كرد چرا كه خود قرآن دراین مورد می‌فرماید: « هوالذی انزل علیك الكتاب منه آیات محكمات هن ام‌الكتاب و اخرمتشابهات فأما الذین فی قلوبهم زیغ فیتبعون ماتشابه منه ابتغاء الفتنه و ابتغاء تأویله و مایعلم تاویله الا الله والراسخون فی‌العلم یقولون ءامنا به كل من عند ربنا و مایذكر إلا اولوالالباب» .ترجمه: « خدایی كه بر تو كتاب را نازل كرد كه بعضی از آن، آیات محكم كه ام‌‌كتاب هستند و بعضی از آن نیز متشابهات هستند تا آنكه كسانی كه در دلشان میل به باطل دارند متشابه را پیروی كرده تا امتحان شوند بتأویل كردن آن در دین راه شبه و فتنه گری را پدید آرند در صورتی كه تأویل آن را فقط خدا واهل دانش می‌دانند می‌گویند كه ما آنچه نزدخداست ایمان داریم و تنها خردمندان عالمند. 
 
در تعریف محكم گفته‌اند كه هر چیزی كه دلالت آن قطعی باشد و درمعنای خود نص ‌باشد و احتمال خلاف داده نشود. و در تعریف متشابه مقابل آن را گفته‌اند یعنی هر چیزی كه دلالت آن قطعی نباشد و در معنای خود احتمال خلاف داده شود .در تعریف تأویل نیز گفته‌اند كه هر چیزی كه غیر از معنای ظاهری آن اراده شود. مثل كلام خدا كه می‌فرماید « ثم استوی علی العرش » كه مراد از استواء در آیه، قرار گرفتن خدا بر روی عرش نیست.اینكه سند قرآن قطعی است نباید  شكی در آن كرد زیرا خداوند می‌فرماید: «إنا نحن نزلنا الذكرو إناله لحافظون»  ما آن را نازل كردیم و حافظ آن نیز خواهیم بود.اما مراد از آیه این است كه سند قرآن قطعی است و دور از تحریف می‌باشد.
 
مشتقات واژة «غرور» درقرآن بكاررفته است، اما در«ما نحن فیه» نمی‌تواند بعنوان دلیل و سند آن باشد. مثل آیة 49، سورة انفال كه خدا می‌فرماید«اذیقول المنافقون والذین فی‌قلوبهم مرض‌غرهولاء دینهم....»  و در آیة 6 سورة انفطار خداوند می‌فرماید» یا ایها‌ الانسان ماغرك بربك الكریم» ای انسان چه چیز تو را نسبت به خداوند بزرگ و كریم مغرور كرده است.
همچنین آیات دیگری كه هیچ فقیهی برای اثبات مسئولیت غار به آن آیات استناد نكرده‌اند چرا كه در آن آیات صحبتی از مسئولیت غار نشده است اگر چه برخی ازمشتقات آن بكار رفته است. مثل آیة 120 سورة نساء و آیة 22 سورة اعراف و آیه 24 سورة آل‌عمران و آیة 185 سورة آل عمران و همین سورة آیة 196 و غیره.پس برای اثبات مسئولیت غار نمی‌توان به كتاب استناد كرد زیرا كه در كتاب صحبتی از مسئولیت غار نشده است. 
 
 
 
کلمات کلیدی:

مسئولیت غار

مسئولیت غار در فقه شیعه

مسئولیت غار در حقوق ایران

 
 
 
 
فهرست مطالب
مدارك مسئولیت غار در فقه و حقوق: 2
 

مبحث اول: مستندات و مدارك مسئولیت غاردر فقه: 2

اثبات مسئولیت غار از روی ادله‌های مختلف 3

كتاب: 3
2- سنت: 5
- روایات مخصوص باب بیع: 8
- روایات باب نكاح: 13
1- روایت اسماعیل‌بن جابر از امام جعفر صادق(ع): 13
3- روایت رفاعه بن موسی از امام جعفر صادق (ع): 15
3- روایت صحیح حلبی از امام جعفر صادق (ع): 17
4- روایت محمدبن مسلم از امام جعفر صادق (ع): 18
5- صحیح حلبی از امام جعفر صادق (ع): 19
6- روایت ولیدبن صبیح از امام جعفر صادق (ع): 19
7- روایت اسماعیل بن جابر از امام صادق (ع) است 20
8-روایت ابی عبیده از امام محمدباقر (ع): 21
9- روایت دعائم الاسلام: 21
10-روایت حلبی از امام جعفر صادق (ع): 22
نتیجه: 23
-روایات باب شاهد زور: 23
اجماع: 27
عقل: 29
بنای عقلاء: 29

6-قاعده «لاضرر»: 31

7-قاعده «تسبیب»: 34

 

مبحث دوم: مدارك و مستندات عزور در حقوق ایران: 39

فرق نظریه تقصیر و خطر: 44
3- نظریه‌های مختلط و واسطه: 45
الف: نظریه كار نامتعارف: 45
ب: نظریه «خطر» در برابر انتفاع: 46

- منابع غرور در قانون مدنی ایران: 49