فصل دوم پایان نامه و پیشینه نظری غرور عنوان این پژوهش می باشد که در ان به مبانی نظری و پیشینه تحقیق می پردازیم.  

در لغت‌نامه‌ی آکسفورد ، غرور  در معنای اسمی، احساس رضایت و خوشنودی عمیق ناشی از موفقیت‌های شخصی تعریف شده است. همچنین از خشنودی، لذت، سربلندی، احساس‌رضایت، افتخار و عزت‌نفس مترادف با معنای مثبت غرور و از تکبر و خودبینی و گستاخی و خودپسندی و خودشیفتگی و خودخواهی در معنای منفی غرور یاد شده است. غرور در معنای منفی، به اين معنا است كه انسان به آنچه از كمالات و امكانات دارد بسنده كرده و خويش راكامل و رسيده بداند و از حركت برای يافتن و دانستن و به كاربستن باز ماند و دچار سكون شود.

غرور به معنی فريفتگی به داشته‌ها و جذابيت‌های غير‌حقيقی و علائق دنيوی است که باعث می‌شود انسان از ياد خدا غافل شود و معنويت و سرمايه‌های حقيقی سعادت خود را فراموش نمايد، و در نتيجه به انواع بيماری‌های اخلاقی و روانی مانند عجب، تکبر، خودخواهی و مانند آن مبتلا گردد. در محجة البيضاء فى تهذيب الاحياء، كه از بهترين كتب اخلاق محسوب مى‏شود و تكميل و تهذيبى است‏ براى احياء العلوم‏ غزالی، غرور اطمينان نفس به چيزى كه مطابق با خواهش‌های نفسانى است معرفی شده است. پس طبيعت انسان به سبب نيرنگ و فریب شيطان به آن مايل مى‏شود. بنابراین هركس بر اساس شبهه‌ی فاسدى‏ معتقد شود كه در دنيا و يا آخرت به خير و سعادت رسيده مغرور است، و چون بيشتر مردم به خودشان گمان خير دارند، در اين‌صورت بيشتر مردم مغرورند.  

فهرست مطالب

تعریف نظری غرور

تعریف عملیاتی غرور

فصل دوم چارچوب نظری و پیشینه پژوهش غرور 

1-2 مفهوم شناسی    1
1-2-1 تعریف لغوی غرور    1
1-2-2 تعریف اصطلاحی غرور    3
1-2-2-1 غرور منفی    3
1-2-2-2 غرور مثبت    5
1-2-3 تعریف لغوی اخلاق    7
1-2-4 تعریف اصطلاحی اخلاق    7
1-3 اصطلاحات مربوط به غرور    9
1-3-1 واژه‌های مرتبط با غرور    9
1-3-1-1 تکبر    10
1-3-1-2 عجب    11
1-3-2 واژه‌های متضاد غرور    11
1-3-2-1 تواضع    11
1-3-2-2 ذلت و خواری نفس    12
1-3-3 تفاوت غرور با عجب و کبر    13
1-3-4 تفاوت غرور با رجاء    14
1-4 تاریخچه مبحث غرور    15
1-4-1 فلسفه‌ غرب    15
1-4-2 فلسفه‌ اسلامی    22
فصل دوم: غرور از نظر فیلسوفان اسلامی    24
2-1 ریشه‌های مذهبی غرور در آراء فیلسوفان اسلامی    25
2-1-1 غرور در آیات    25
2-1-1-1 تعریف غرور    25
2-1-1-2 ماهیت غرور    26
2-1-1-3 عوامل غرور    27
2-1-1-4 واژه‌های مترادف با غرور    28
2-1-1-5 انواع غرور در قرآن    34
2-1-2 غرور در روایات    39
2-1-3 جایگاه تواضع در روایات    49
2-1-4 حکم اخلاقی غرور    49
2-1-5 مصادیق غرور مثبت    50
2-1-5-1 تکبر در برابر متکبر    50
2-1-5-2 تکبر زن در مقابل مرد نامحرم    51
2-2 غرور از نظر فیلسوفان    51
2-2-1 تعریف غرور    54
2-2-1-1 ابن مسکویه    54
2-2-1-2 خواجه نصیر الدین طوسی    55
2-2-1-3 غزالی    56
2-2-1-4 فیض کاشانی    56
2-2-1-5 محمد مهدی نراقی    57
2-2-2 ماهیت غرور    57
2-2-2-1 غرور مثبت    58
2-2-2-2 غرور منفی    58
2-2-3 حکم اخلاقی غرور    60
2-2-4 درجات غرور    61
2-2-4-1 غرور کافران    61
2-2-4-2 غرور عاصیان    65
2-2-5 اقسام غرور    68
2-2-5-1 اهل علم    68
2-2-5-2 زاهدان و عابدان    73
2-2-5-3 متصوّفان    75
2-2-5-4 توانگران    76
فهرست منابع    80
الف. منابع فارسی    80
ب. منابع عربی    84
ج. منابع انگلیسی    85